Kahramanmaraş’ı dondurma ve şairler şehri olarak bilenlerin sayısı hayli fazla olmasına rağmen “Maraş otu” Türkiye genelinde fazla bilinmeyen bir tütüncül mamuldür. Kahramanmaraş il sınırları haricinde özellikle Gaziantep, Osmaniye, Ceyhan havalisinde kullanılır. Diğer illerde zuladan satılan ve
kullanılan bu tütüncül mamül, Kahramanmaraş’ta eşgere (açıktan) atılır ve satılır.
Başka illerde yaşayan tiryakiler için ot, özellikle Kahramanmaraş otobüslerinin sefer yaptığı şehir terminallerindeki bilet satış noktalarında ya da orada mukim dondurmacılar tarafından fahiş fiyata satılır. Bu alışverişten gına getiren ot tiryakileri bu otun vatanından bir tanıdık vasıtası ile iki üç ayda bir
kargo ile sipariş verir. Tiryakiler, gelen küçük ot poşetlerini ya karanlık bir odada ya da dolabın buzluğunda muhafaza ederek otun hükmünün geçmemesi için kendi kendilerine önlemler alırlar.
Kahramanmaraş dışında yaşayan ve bu otun adını ilk defa duyanlar için bir tarif vermek arifliğe girmez ama biz yine de tarifini bulup yazalım istedik.
Güneydoğu Bölgesinde özellikle Kahramanmaraş ve Gaziantep civarında kullanılan Maraş otu, “Deli Tütün”’ diye bilinen bir tütün çeşidinin toz haline getirilerek ceviz, meşe veya asma yaprağı çubuğundan elde edilen kül ile yarı yarıya karıştırılmasıyla elde edilmektedir. Maraş otunun yeşilimsi bir rengi ve un gibi yapısı vardır. Tiryakiler, Maraş otunu çoğunlukla sigarayı bırakmak için yardımcı olarak kullanmaya başlarlar, sigarayı bıraksalar bile ota bağlanıp kalırlar.
Gelelim bu otun nasıl atıldığına. Avuç içine bir miktar alınıp alt dudakla dişlerin birleştiği yere dökülen, ağız sulanmaya başlandığı zaman “cırt cırt” tükürülen bu otun suyu yutmaya gelmez. Sohbet odalarında ortaya konulan bir kül kabının içine “cırt cırt” tükürme işe zamanla tergerir . Eskiler, pamuğu selpak inceliğine getirdikten sonra otu arısına konup yine dudağın alt bölümüne yerleştirirlermiş. Zaman içinde yalama olan dudakta otun bir hükmü kalmayınca üst dudağın altına atılmaya başlanmış.
Otun yanında, cebinde pamuk gezdirenler zaman içinde başka bir çözüm bulurlar ve şimdiki sigara kâğıdını kullanarak ortalığa cırt cırt tükürme huylarından vazgeçerler.
Velhasıl kelam sigara gibi sağlığa zararlı olan bu “Maraş otu” sigaradan daha çok bağımlılık yapan bir tütün mamulüdür.
Biz de sonraki “Maraş otu” üzerine sözler üreterek zamanla bunların atasözü olarak kullanıma kazandırılmasına katkı sağlamaya çalışacağız.

Bizden sonraki neslin atasözleri:

Kediye ot attırma perdelerin yırtılır.

Otu at tüküreceğin yeri seç.

Ben otun kök yeşilini severim.

Otun hakikisi üst dudakta belli olur.

İster Megan sahibi ol istersen Ford, direksiyonu bırakarak atma ot.

Ot atanı it tutamaz.

Ot atanı bit dalamaz.

Erkeği güzelleştiren tıraş, otun vatanı Maraş.

Bir ot bulamadım gün akşam oldu.

Otu yutan hapı yutar.

Otun kutusuna tık tık vurma avuç açan çok olur.

Ha otun bitmiş, ha krank kırmışsın.